(မိမိ၏ အျပဳအမူေၾကာင့္ သူတစ္ပါး ႏွလံုးစိတ္၀မ္းခ်မ္းေျမ႕သြားလွ်င္ ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။ တဖက္သားအေပၚ ေမတၱာကရုဏာျဖင့္ ႏူးႏူးည့ံည့ံ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ ၾကည့္ေသာ အၾကည့္ေလးတစ္ခ်က္၌ပင္ ကုသိုလ္ဓာတ္လင္းလက္ေနပါသည္။)
ေကာင္းမႈျပဳေသာသူသည္ ဤဘ၀၌လည္း ၀မ္းေျမာက္ရ၏။ ေနာင္ဘ၀၌လည္း ၀မ္းေျမာက္ရ၏။ ပစၥပၸန္ တမလြန္ ႏွစ္တန္ေသာ ဘ၀တို႔၌ ၀မ္းေျမာက္ရ၏။ ထုိသူသည္ မိမိျပဳျပီးေသာ ေကာင္းမႈကံကုိျမင္၍ အလြန္၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ရေလ၏
(ဓမၼပဒ)
ေကာင္းမႈျပဳေသာ သူသည္ ဤဘ၀၌လည္း ႏွစ္သက္ရ၏။ ေနာင္ဘ၀၌လည္း ႏွစ္သက္ရ၏။ ပစၥပၸန္ တမလြန္ ႏွစ္တန္ေသာ ဘ၀တို႔၌ ႏွစ္သက္ရ၏။ ငါသည္ ေကာင္းျမတ္ေသာအမႈကုိ ျပဳရေပသည္ဟု ႏွစ္သက္ရ၏။ ထုိသူသည္ ေကာင္းေသာဘ၀သို႔ေရာက္ေသာအခါ သာ၍ပင္ ႏွစ္သက္ရ၏
(ဓမၼပဒ)
ေလာက၌ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ႏွင့္ အဗ်ာကတဟူ၍ တရားသံုးမ်ိဳးရွိ၏။ ဤတြင္ ပုထုဇဥ္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေသာ အရာမွာ ကုသိုလ္ႏွင့္ အကုသိုလ္သာ ျဖစ္ပါသည္။ အဗ်ာကတဟူေသာ တရားကား ပုထုဇဥ္တို႔ႏွင့္ မဆိုင္ ၊ ကိေလသာဟူသမွ်ကုိ အၾကြင္းမဲ့ပယ္သတ္ျပီးေသာ ရဟႏၲာတုိ႔ႏွင့္ သာ သက္ဆုိင္ေသာ အရာျဖစ္ပါ၏။
ပုထဇဥ္မည္ေသာ လူတို႔သည္ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ်ပင္ ကာယကံမႈ၊ ၀စီကံမႈ၊ မေနာကံမႈေတြ ျပဳေနၾကသည္။ ၾကံစည္ေတြးေတာေနသည္။ ေျပာဆုိေနသည္။ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ထိုကံသံုးပါးတုိ႔သည္ ကုသိုလ္ျဖစ္လွ်င္ျဖစ္၊ ကုသိုလ္မျဖစ္လွ် အကုသိုလ္ျဖစ္ေပမည္။ ပုထဇဥ္လူသားတို႔ ၾကံေတြးမႈ၊ ျပဳမူေျပာဆုိမႈတို႔သည္ ကုသိုလ္(သို႔မဟုတ္) အကုသိုလ္ေဘာင္၀င္း ႏွစ္ခုအတြင္းမွ မလြတ္ကင္းေပ။
သို႔ျဖစ္၍ ျပဳျပဳသမွ် မိမိ၏ ကံသံုးပါးကို ကုသုိလ္(ေကာင္းမႈ) အျဖစ္ခံမည္လား၊ အကုသိုလ္(မေကာင္းမႈ)အျဖစ္ခံမည္လား။ ဤသည္ကုိ မိမိစိတ္ၾကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္သည္။ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္သည္။ ဤေရြးခ်ယ္မႈကပင္ ထိုသူ၏ ဘ၀ကို ပံုေဖာ္ဖန္တီးသြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အျဖဴအမည္း သဲကြဲေအာင္ အေရာင္ျခယ္မႈန္းသြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈဟူေသာ အရာကိုယ္တုိင္က ျပဳသူကုိလည္း ေကာင္းက်ိဳးေပး၏။ သူတစ္ပါးကိုလည္း ေကာင္းက်ိဳးေပး၏။ ျပဳသူလည္း ခ်မ္းသာ၊ သူတစ္ပါးလည္း ခ်မ္းသာေစေသာ အရာျဖစ္ပါသည္။
လူဟူသည္ လူ႔ဘ၀ လူ႔ေလာကကုိ ေခတၱခဏ နားေနေရာက္ရွိလာေသာ “ ေလာက၏ ဧည့္သည္ ” ျဖစ္ပါသည္။ ေလာက၏ ဧည့္သည္အျဖစ္ ေနရစဥ္အခိုက္ ေကာင္းမႈေတြကို ျမတ္ႏိုးဖို႔လုိသည္။ ေကာင္းတာေလးေတြကို ၾကံစည္ဖုိ႔ လိုသည္။ ေကာင္းတာေလးေတြ ေျပာဖို႔လုိသည္။ သို႔မွသာ မိမိလည္း အျပစ္ကင္း၍ စိတ္ခ်မ္းသာမည္။ မိမိႏွင့္ဆက္ဆံရသူ ေတြလည္း စိတ္ခ်မ္းသာမည္။ ကုသိုလ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရွိမွသာ ဘ၀သည္ အဓိပၸါယ္ ရွိလာမည္။ ဘ၀တန္ဖိုးရွိလာမည္။ ေနေပ်ာ္စရာျဖစ္လာမည္။
မိမိကုိယ္တုိင္လည္း ခ်မ္းသာေစ၊ သူတစ္ပါးကိုလည္း ခ်မ္းသာေစေသာ အေတြးအၾကံဟူသမွ် ကုသိုလ္အၾကံအစည္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိကိုယ္တုိင္လည္း ခ်မ္းသာေစ၊ သူတစ္ပါးလည္း ခ်မ္းသာေစေသာ အေျပာအဆိုဟူသမွ် ကုသိုလ္အေျပာျဖစ္ပါသည္။ မိမိကိုယ္တုိင္လည္း ခ်မ္းသာေစ၊ သူတစ္ပါးလည္း ခ်မ္းသာေစေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွန္သမွ် ကုသုိလ္အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။
ဒါနေကာင္းမႈျပဳလွ်င္လည္း ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။ သီလေဆာက္တည္လွ်င္လည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ပါသည္။ ၀ိပႆနာ ပြားမ်ားအားထုတ္လွ်င္လည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ပါသည္။ သမထအားထုတ္လွ်င္လည္း ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။
မေနာကံမႈတြင္ ေစတနာေကာင္းထည့္ေသာ္ မေနာကံကုသုိလ္ျဖစ္ပါသည္။ ကာယကံမႈတြင္ ေစတနာေကာင္းထည့္ေသာ္ ကာယကံကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။ ၀စီကံမႈတြင္ ေစတနာေကာင္းထည့္ေသာ္ ၀စီကံ ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိ၏ အျပဳအမူေၾကာင့္ သူတစ္ပါး ႏွလံုးစိတ္၀မ္းခ်မ္းေျမ႕သြားလွ်င္ ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိ၏ အေျပာအဆုိေၾကာင့္ သူတစ္ပါး ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ခ်မ္းေျမ႕သြားလွ်င္ ကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။
တဖက္သားအေပၚ ေမတၱာကရုဏာျဖင့္ ႏူးႏူးည့ံည့ံ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ ၾကည့္ေသာ အၾကည့္ေလးတစ္ခ်က္၌ပင္ ကုသိုလ္ဓာတ္လင္းလက္ေနပါသည္။ ေငြအေျမာက္အမ်ား အကုန္အက်ခံလ်က္ အလွဴၾကီးအတန္းၾကီးေပးမွသာ ကုသိုလ္ရသည္ဟူေသာ သမားရိုးက် အျမင္မ်ိဳးမွ ရုန္းထြက္ဖို႔ လုိပါသည္။
ေငြေၾကးဥစၥာမ်ားစြာ အသံုးျပဳလွဴဒါန္းမွသာ ကုသိုလ္ရသည္မဟုတ္ပါ။ ဓနဥစၥာမၾကြယ္၀လင့္ကစား၊ မိမိ၏ ခႏၶာကိုယ္ကို အရင္းအႏွီးျပဳ၍ ျပဳႏုိင္ေသာ ေကာင္းမႈ အေထြေထြရွိပါ၏။
မိမိ၏ ႏွလံုးသားထဲတြင္ မိမိကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ သူတစ္ပါး စိတ္ခ်မ္းသာပါေစ၊ အခက္အခဲေျပလည္ပါေစ၊ လိုအင္ဆႏၵျပည့္ပါေစဟူေသာ ေစတနာေကာင္း ေစတနာမြန္တစ္ခုသာ စြဲစြဲျမဲျမဲ တည္ကိန္းေနသူအဖို႔ သူ႔ပတ္၀န္းက်င္တြင္ပင္ ျပဳဖြယ္ေကာင္းမႈမ်ား အမ်ားအျပားပင္ ရွိေနပါသည္။ ေကာင္းမႈျပဳႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ႏွလံုးလွမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္တတ္လွ်င္ ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ရွာေဖြလွ်င္ ေတြ႔ႏုိင္ပါသည္။
လမ္းမသိေသာသူအား ေမတၱာျဖင့္ စိတ္ပါလက္ပါ လမ္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ညႊန္ျပေပးျခင္း၊ လမ္းသြားလမ္းလာတုိ႔ ခလုတ္မထိ ဆူးမျငိေစရန္ လမ္းေပၚတြင္ ေတြ႔ေသာ အုတ္ခဲက်ိဳး ဆူးခက္တုတ္ေခ်ာင္းတုိ႔ စသည္တို႔ကို ေကာက္ယူရွင္းလင္းေပးျခင္း၊ အမ်ားသံုးေရကန္၀န္းက်င္တြင္ ေရညွိမ်ားတက္ေနပါက သုတ္သင္ဖယ္ရွားေပးျခင္း၊ လမ္းသြားလမ္းလာတုိ့ အတြက္ အရိပ္ရအပင္စိုက္ပ်ိဳးေပးျခင္း၊ ေရခ်မ္းစင္တည္ျခင္းႏွင့္ မိမိႏွင့္ဘ၀တူလူသားမ်ားအား အကူအညီေပးျခင္း စသည္တုိ႔သည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈခ်ည္းသာျဖစ္ပါ၏။
အထက္ပါ ဘုရားရွင္၏ အဆံုးအမေတာ္အတုိင္း လူသည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳဖို႔ အားထုတ္ရာတြင္ ပထမဦးဆံုးလိုအပ္ခ်က္မွာ ကုသိုလ္ေရး၌ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္း (အပၸမာဒ)ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း (ပမာဒတရား)သည္ ျမဴမႈန္အညစ္အေၾကးႏွင့္ ပမာတူပါသည္။ ျပင္ပရွိ ဖုန္မႈန္အညစ္အေၾကးတို႔က အ၀တ္အထည္တုိ႔ကုိ ေပက်ံညစ္ေထးေစသည္။
ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းဟူေသာ ျမဴမႈန္ကလည္း စိတ္ထဲတြင္ အနည္အမႈန္တို႔ကိုထေစသည္။ ကုသိုလ္ေရး၌ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းသည္ မေကာင္းက်ိဳးေတြကုိ ႏွင္းအပ္ေသာ အရာျဖစ္၏ ။ ပစၥဳပၸန္တြင္လည္း အက်ိဳးမဲ့ကို ျဖစ္ေစ၏။ တမလြန္တြင္လည္း အက်ိဳးမဲ့ကုိ ျဖစ္ေစ၏။ ကုသိုလ္ေရး၌ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းသည္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကုိ ဆုလာဘ္အျဖစ္ ခ်ီးျမွင့္၏။ ပစၥပၸန္တြင္လည္း ေကာင္းက်ိဳးအေထြေထြေပးေစသည္။ တမလြန္တြင္လည္း ေကာင္းက်ိဳးအေထြေထြေပးေစသည္။
ေက်းဇူးရွင္ ေညာင္တုန္းေရႊဟသၤာေတာရ ဒုတိယစံေက်ာင္းဆရာေတာ္ၾကီးက-
“ ကုသိုလ္ကုိ ကိုယ္ကေမ့လွ်င္
ကုသိုလ္က ကိုယ့္ကုိ ေမ့လိမ့္မည္။
ကုသုိလ္က ကိုယ့္ကိုေမ့လွ်င္
ေဘးေတြ႔လိမ့္မည္ ”
ဟူ၍ ဆံုးမၾသ၀ါဒ ေပးေတာ္မူခဲ့ပါ၏။
လူအမ်ားစုအေနျဖင့္ မိမိ၏ မိသားစု စား၀တ္ေနေရး၊ ဘ၀ရည္တည္ေရးတုိ႔အတြက္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနၾကရပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ နိစၥဓူ၀ အခ်ိန္ေပး၍ ဒါနမႈ၊ သီလမႈ၊ ဘာ၀နာပြားမ်ားမႈတုိ႔ကို ျပဳခြင့္သာခ်င္မွ သာပါလိမ့္မည္။
ယင္းသို႔ ျပဳခြင့္မသာသူမ်ားအတြက္ အိမ္၌ေနစဥ္တြင္လည္းေကာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္တြင္လည္းေကာင္း၊ လမ္းသြားလမ္းလာစဥ္တြင္လည္းေကာင္း၊ ႏွလံုးလွေစတနာေကာင္း အရင္းခံလ်က္ ျပဳႏုိင္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြရွိပါသည္။ မိမိ၏ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ ၊ မုဒိတာ အရင္းခံေသာ ကံသံုးပါး အျပဳအမႈမ်ားက မိမိ၏ မိသားစု၀င္မ်ား ၊ လုပ္ငန္းခြင္ရွိ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား၊ ခရီးသြားေဖာ္အခ်င္းခ်င္းမ်ား ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ခ်မ္းေျမ႕ေစသည္ဆုိလွ်င္ ယင္းသည္ ကုသိုက္ေကာင္းမႈ ျဖစ္သည္။
လမ္းသြားလမ္းလာစဥ္ အေလးအပင္ မ လာသူအား လမ္းဖယ္ေပးျခင္း၊ ဘတ္စ္ကားေပၚတြင္ သက္ၾကီးရြယ္အိုႏွင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးတို႔အား မိမိထုိင္ေနရာကို ေနရာေပးျပီး မိမိက မတ္တပ္ရပ္လုိက္ျခင္းတုိ႔သည္ “ ၀န္ေဆာင္မႈ အရင္းအႏွီးျပဳ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား ” ျဖစ္ပါ၏
တစ္ခုေတာ့ရွိပါသည္။ မည္သည့္ေကာင္းမႈကိုျပဳေစ လြတ္လြတ္စြန္႔လႊတ္ေသာ ေစတနာအရင္းခံဖို႔လိုပါသည္။ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳရာမွ ရရွိလာမည့္ အက်ိဳးတစ္စံုတစ္ရာကို ေမွ်ာ္ကိုးမႈလည္း မျပဳသင့္။ ေတာင့္တမႈလည္း မျပဳသင့္။ ဒါနျပဳလွ်င္ မေမွ်ာ္ကိုးေစကာမူ ဒါန၏ အက်ိဳးကို ခံစားရမည္။
၀ိပႆနာဘာ၀နာကို နည္းစနစ္က်န မွန္ကန္စြာ စြဲစြဲျမဲျမဲ အားထုတ္လွ်င္ ၀ိပႆနာ၏ အက်ိဳးကုိ ခံစားရမည္။ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ျပဳလွ်င္ ထူးျပီးေတာင့္တေနစရာမလုိပါ။ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈက သူ႔အလုပ္ကုိ သူလုပ္သြားမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္သြားမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ကုသုိလ္မႈမွန္သမွ်တြင္ စြမ္းအင္သတၱိႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစျခင္းႏွင့္ မေကာင္းက်ိဳးမ်ားကုိ တားဆီးျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ေကာင္းေသာကံသံုးပါးက ေကာင္းေသာ အက်ိဳးကို ေပးသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ခုိင္ခုိင္ျမဲျမဲ ယံုၾကည္အပ္ပါသည္။ ေကာင္းမႈျပဳသူသည္ ပစၥဳပၸန္ဘ၀ႏွင့္ တမလြန္ဘ၀တို႔၌ ေကာင္းက်ိဳးေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း (အထက္ပါ အဆံုးအမေတာ္တြင္) ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အာမခံေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
ဘ၀ဟူသည္ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ဆုိလွ်င္ အျဖဴထည္ပါ။ အျဖဴထည္ဘ၀ထဲသို႔ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကုိ ထည့္ႏုိင္ေလ၊ ဘ၀တန္ဖိုးျမင့္လာေလ၊ ဘ၀အဓိပၸါယ္ ရွိလာေလပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဘ၀ထဲသို႔ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ထည့္သြင္းဖို႔ ေမ့ေလ်ာ့ေနလွ်င္ ယင္းသည္ ဘ၀ကို တန္ဖိုးရွိရွိ ေနထိုင္ျခင္း မဟုတ္ေလပါ။
နံနက္အရုဏ္လင္းျပီး ေန႔သစ္တစ္ခုကို အစပ်ိဳးလိုက္သည္ႏွင့္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳရန္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတစ္ခု စတင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု ခံယူယံုၾကည္လ်က္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ရခ်ိန္ကုိ ေကာင္းစြာ အသံုးခ်ႏုိင္ဖို႔ လိုပါသည္။
ေန႔သစ္တုိင္း ေန႔သစ္တုိင္းတြင္ ဘ၀စာမ်က္ႏွာ အသစ္အသစ္မ်ားကို ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ားျဖင့္ ကမၺည္းတင္သြားဖို႔လိုပါသည္။ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ ေကာင္းမႈေလးမ်ား ျပဳသြားျခင္းအားျဖင့္ တန္ဖိုးရွိေသာ ဘ၀ေကာင္းဘ၀မြန္တစ္ခုကို ပံုေဖာ္တည္ေဆာက္သြားအပ္ပါသည္။
မင္းနန္ (ေမာ္ကၽြန္း) ၏ ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမေတာ္မ်ား စာအုပ္မွျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
ရာဇာေထြး
ရာဇာေထြး
